Tìm hiểu về chứng khoán: Ý nghĩa và danh mục chứng khoán.

Chứng khoán hiện nay là một công cụ tài chính được nhiều người khá quan tâm cũng như có ý định đầu tư vào đó. Trước khi đầu tư vào chứng khoán, bạn nên biết rõ chứng khoán là gì. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa để có cái nhìn tổng quát về khái niệm chứng khoán cũng như những thông tin liên quan đến chứng khoán trước khi bắt đầu đầu tư vào nó.

1. Chứng khoán là gì?

• Chứng khoán được định nghĩa là bút toán ghi số hay chứng từ có giá dài hạn xác nhận các quyền, lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với vốn hoặc tài sản của tổ chức phát hành. Trên thị trường chứng khoán, chứng khoán là hàng hóa, là hình thức biểu hiện của tư bản giả. Bản thân chứng khoán không có giá trị độc lập, mà nó là những bản sao bằng giấy tờ của tư bản thực. Chứng khoán có giá là đối tượng mua bán và có giá cả nên sẽ mang đến thu nhập cho người sở hữu nó. Trên chứng khoán có giá thường sẽ không ghi tên người sở hữu, nên có thể thoải mái chuyển nhượng từ người này sang người khác mà không cần xác nhận hay chữ ký của người chuyển nhượng. Thời kỳ đầu, chứng khoán được in bằng giấy nhưng sau đó, chứng khoán được thể hiện bằng hình thức phi vật thể thông qua ghi chép kế toán bằng phương tiện điện tử.
• Chứng khoán là một sản phẩm tài chính được giao dịch trên thị trường, và còn là một công cụ tài chính có giá trị, người sở hữu có thể mua bán và nắm giữ như tiền. Chứng khoán là xác nhận bằng chứng chỉ, bút toán sổ sách hay dữ liệu điện tử thể hiện quyền và lợi ích về sở hữu tài sản hoặc phần vốn đối với các công ty cổ phần.
• Chứng khoán còn là mối quan hệ sở hữu đối với công ty (Công ty phát hành chứng khoán được xem là cổ phiếu), thể hiện mối quan hệ chủ nợ (chủ nợ phát hành trái phiếu) hay chứng khoán lai (trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ưu đãi) hoặc các loại quyền chọn.
• Các thuộc tính của chứng khoán:
  • Chứng khoán có tính thanh khoản, có thể chuyển đổi thành tiền mặt
  • Chứng khoán có tính sinh lời, có khả năng tạo thu nhập cho chủ sở hữu;
  • Chứng khoán có tính rủi ro, trong quá trình mua bán có thể làm tăng giảm thu nhập của chủ sở hữu.
• Chứng khoán bao gồm: cổ phiếu; trái phiếu; chứng chỉ quỹ đầu tư, các loại chứng khoán khác.
• Tuỳ theo loại chứng khoán mà quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu chứng khoán đối với vốn hoặc tài sản của tổ chức phát hành sẽ khác nhau. 
• Chứng khoán phát hành ra công chúng có thể ghi danh tức là có thể ghi tên người sở hữu hoặc vô danh tức là không ghi tên người sở hữu.

2. Các loại chứng khoán hiện nay

Trên thị trường hiện nay có 3 loại chứng khoán chính:

• Chứng khoán vốn
• Chứng khoán nợ
• Chứng khoán phái sinh

2.1 Chứng khoán vốn

• Chứng khoán vốn hay còn được gọi là cổ phiếu phổ thông. Chứng khoán này được các nhà đầu tư cá nhân hay mua trên các sàn chứng khoán. Vì chứng khoán vốn có tính chất như một cổ phiếu. Cổ đông được trả cổ tức nếu hoạt động kinh doanh của công ty tốt, cổ đông sẽ được hưởng lợi từ việc bán chênh lệch giá, người sở hữu chứng khoán vốn cũng có quyền biểu quyết các hoạt động quan trọng trong công ty. Khi xảy ra phá sản, giải thể thì cổ đông sẽ nhận lại các khoản tiền còn lại, sau khi công ty đã thanh toán xong các khoản nợ trước đó.

2.2 Chứng khoán nợ

• Chứng khoán nợ hay còn gọi là trái phiếu. Những người sở hữu chứng khoán nợ, trái phiếu công ty, sẽ là chủ nợ của công ty. Mối quan hệ được xác lập là tiền bạn cho công ty vay và công ty phải có trách nhiệm hoàn trả, trừ những trường hợp công ty bị phá sản và không đủ tiền trả nợ. Chứng khoán nợ sẽ thể hiện số tiền cho vay, lãi suất, kỳ hạn, gia hạn. 
• Các hình thức của chứng khoán nợ là trái phiếu (bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp), chứng chỉ tiền gửi (CD), chứng khoán được thế chấp, hay sổ tiết kiệm của bạn tại ngân hàng cũng có thể xem chứng khoán nợ.
• Người sở hữu chứng khoán nợ sẽ được trả lãi định kỳ dù công ty hoạt động tốt hay xấu, trong mọi trường hợp phá sản, người sở hữu trái phiếu cũng sẽ được ưu tiên thanh toán trước. 
• Trường hợp bạn sở hữu cổ phiếu ưu đãi, trái phiếu chuyển đổi, đó là dạng của chứng khoán lai, có cả đặc tính của cả chứng khoán vốn và chứng khoán nợ. 

2.3 Chứng khoán phái sinh

• Chứng khoán phái sinh sẽ phức tạp hơn và trên thị trường hiện nay nó phụ thuộc giá vào chỉ số VN30. Ngoài ra còn có hợp đồng quyền chọn cho chứng khoán phái sinh. Tức là bạn có thể có quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán tuỳ theo từng thời điểm lên xuống của chứng khoán. Chứng khoán phái sinh có mức rủi ro cao hơn rất nhiều so với chứng khoán vốn và chứng khoán nợ. 

3. Vai trò của chứng khoán đối với nền kinh tế

• Khi thị trường chứng khoán phát triển sẽ có tác động đến sự phát triển của nền kinh tế. Những người có tiền sẽ tìm đến chứng khoán để đầu tư, những nơi đang cần vốn kinh doanh. Nhờ có chứng khoán, người đầu tư sẽ biết được công ty nào có tình hình kinh doanh tốt và ổn định, công ty nào hoạt động không tốt. Từ đó, dòng tiền đổ vào những công ty tốt và sẽ giúp phát triển thúc đẩy nền kinh tế.
• Tuy nhiên, khi chứng khoán tăng trưởng quá mạnh mẽ cũng sẽ tạo ra những biến động lớn trong chu kỳ kinh doanh. Khi mà ai cũng có thể mua chứng khoán mà không có kiến thức thì cũng sẽ có những rủi ro nhất định. 
• Đối với các nhà đầu tư cá nhân, chứng khoán luôn là kênh đầu tư có rủi ro hơn ngân hàng rất nhiều, nhưng lại mang lại giá trị sinh lời lớn nếu có kiến thức về việc đầu tư chứng khoán. 

Chúng tôi đã giới thiệu xong đến các bạn những kiến thức cơ bản của chứng khoán, giúp bạn hiểu chứng khoán là gì. Trường hợp bạn cần thêm thông tin gì về chứng khoán, hãy liên hệ Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa qua số HOTLINE 1900 2276, để được tư vấn nhanh chóng nhất.